Ik ben gecertificeerd vertrouwenspersoon en bied mijn diensten aan als extern vertrouwenspersoon. Als arbeidsrecht jurist en mediator breng ik een jarenlange ervaring met mij mee.
Het aanstellen van een vertrouwenspersoon bij elke organisatie is een must. Het is immers van belang dat werknemers in het geval van grensoverschrijdend gedrag of integriteitsschendingen bij iemand terecht kunnen voordat het uit de hand loopt. Het kan ook ziekteverzuim voorkomen. Het voordeel van het aanstellen van een externe vertrouwenspersoon in plaats van een interne vertrouwenspersoon is dat de vertrouwenspersoon op geen enkele manier last heeft van een belangenverstrengeling hetgeen wel het geval kan zijn als de vertrouwenspersoon een collega of lid van de directie is. Het aanstellen van een vertrouwenspersoon bij bedrijven met meer dan tien werknemers wordt hoogstwaarschijnlijk verplicht.
Wat doet een vertrouwenspersoon eigenlijk? Een vertrouwenspersoon is er voor klachten die maken dat een werkplek voor een werknemer onveilig is. Dit zijn klachten die te maken hebben met persoonlijke bejegening zoals (seksuele) intimidatie, pesten en discriminatie of met de integriteit van de organisatie zoals het aannemen van steekpenningen, diefstal, fraude etc. Klagers van de laatste categorie noemen we klokkenluiders. De vertrouwenspersoon werkt op basis van vertrouwelijkheid.
De kerntaken van een Vertrouwenspersoon zijn:
- Opvangen, begeleiden en adviseren van klagers
- Voorlichten, informeren en inspireren van de organisatie
- Gevraagd en ongevraagd adviseren van bestuur en management
Ad a) Dit betekent dat een klager zelf bij de vertrouwenspersoon een afspraak kan maken, dat de klager bij de vertrouwenspersoon zijn of haar verhaal in vertrouwen kan doen en dat de vertrouwenspersoon eventuele vervolgstappen met de klager bespreekt. De vertrouwenspersoon zou eventueel een klager bij kunnen staan in een vervolggesprek met derden, maar dan alleen als steuntje in de rug. De vertrouwenspersoon heeft nadrukkelijk niet de rol van advocaat of mediator.
Ad b) De vertrouwenspersoon informeert de bestuur, management en werknemers over met welke klachten zij bij de vertrouwenspersoon terecht kunnen, maar kan ook helpen bij het opstellen van een Gedragscode waarin staat welk gedrag gewenst of ongewenst is. En een vertrouwenspersoon kan de directie helpen om te kijken hoe een negatieve sfeer rond collegiale bejegening gekeerd kan worden.
Ad c) Mochten er klachten zijn, dan informeert de vertrouwenspersoon geanonimiseerd de organisatie hierover en mochten er klachten vaker voorkomen of er is iets ernstigs aan de hand, dan informeert de vertrouwenspersoon hier het bestuur en management ook over. En de vertrouwenspersoon maakt jaarlijks een rapportage voor in het jaarverslag. Dit laatste is zeker belangrijk als de vertrouwenspersoon verplicht wordt gesteld.
Het werk van een Vertrouwenspersoon is gebaseerd op wet en regelgeving en dat zijn met name aan de Arbowet (uitgewerkt in het Arbeidsbesluit) en de Arbeidsomstandighedenwet. Het komt er op neer dat je als werknemer recht hebt op een veilige werkplek. In het kader daarvan moet de werkgever een RI&E maken, een Risico-inventarisatie en evaluatie maken waarin ook een plan van aanpak staat welke maatregelen zijn genomen om risico op psychosociale arbeidsbelasting zoveel mogelijk te voorkomen.
Psychosociale arbeidsbelasting betreft factoren die direct of indirect stress teweeg brengen in de arbeidssituatie: (seksuele) intimidatie, agressie en geweld, pesten, discriminatie en werkdruk. Voor al deze factoren, behalve voor een te hoge werkdruk, kun je terecht bij een vertrouwenspersoon. Met daarbij als kanttekening dat werknemers met een te hoge werkdruk zich soms zo onder druk gezet voelen dat zij zich geïntimideerd voelen en dat dit zo toch weer bij de vertrouwenspersoon terecht komt. Stalken valt ook onder intimidatie of pesten.
Voor een vertrouwenspersoon is het, met in achtneming van de vertrouwelijkheid, belangrijk dat de lijntjes in de organisatie met de vertrouwenspersoon kort zijn, dus zowel de toegankelijkheid voor de klagers als de lijntjes met het management voor wat er speelt. Dit laatste zal anoniem zijn want de vertrouwenspersoon werkt op basis van vertrouwelijkheid. Bij een kleine organisatie waarbij de klacht gemakkelijk te herleiden is naar de klager zal terugkoppeling naar de organisatie in overleg met de klager gebeuren.
De meeste organisaties gaan er vanuit dat ongewenst gedrag in hun organisatie niet voorkomt of dat ze dit zelf kunnen oplossen. Vaak is dit ook zo. Daarom werk ik met een vast laag abonnementstarief en verder op uur basis zodat een bedrijf niet hoeft te betalen voor diensten die ze niet afnemen omdat ze niet nodig blijken te zijn.
Iedere werknemer heeft recht op een veilige werkplek
Laatste blogberichten
Terugbetaling studiekosten aan werkgever28 augustus 2024 - 11:08
Voorbereidende werkzaamheden voor aanvang dienst28 augustus 2024 - 11:07
Grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer5 december 2022 - 12:48
Hoever reikt de inspanningsverplichting van werkgever en werknemer bij herplaatsing?24 augustus 2022 - 13:51- Studentpromovendi: arbeids- of opleidingsovereenkomst?24 augustus 2022 - 13:50
